Việc tiêm phòng vacxin để chủ động phòng ngừa bệnh viêm gan B là vấn đề được nhiều người quan tâm. r-HBvax là loại vacxin phòng ngừa bệnh viêm gan B do Việt Nam sản xuất. Chỉ định dùng vacxin trong những trường hợp nào? Cần thận trọng, lưu ý những gì? Bạn đọc hãy cùng Vaccine Info tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này.
Mục lục bài viết
r-HBvax là gì?
Vacxin viêm gan B tái tổ hợp, r-HBvax là một vacxin virus tiểu đơn vị tái tổ hợp bất hoạt không lây nhiễm, HBsAg tinh khiết từ tế bào nấm men đã được mã hoá bằng công nghệ tái tổ hợp ADN.
Vacxin được sản xuất bằng cách nuôi cấy tế bào nấm men, được điều chế bằng công nghệ di truyền có mang gen mã hoá sinh tổng hợp HBsAg, sau đó được tinh chế và bất hoạt bằng kỹ thuật hoá lý: siêu ly tâm, sắc ký cột và xử lý với formaldehyde.
Bán thành phẩm được nhập khẩu từ Berna Biotech Korea Corporation.
Dạng trình bày: Dung dịch, có màu trắng hơi đục.
Quy cách đóng gói:
- Hộp gồm 20 lọ, mỗi lọ 1 ml.
- Hộp gồm 20 lọ, mỗi lọ 0,5 ml.
Hạn dùng của vacxin là 36 tháng từ ngày sản xuất, trong điều kiện bảo quản từ 2°C đến 8°C.
Nhà sản xuất và phân phối: Công ty TNHH MTV Vắcxin và Sinh phẩm số 1, số 1 Yersin, Hà Nội, Việt Nam.
Thành phần
| Tên thành phần | Trong 1 ml vacxin | Trong 0,5 ml vacxin |
| Kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B tinh khiết | ≈ 20μg | ≈ 10μg |
| Hydroxit nhôm (tính theo nhôm) | ≤ 500μg | ≤ 250μg |
| Thimerosal | ≤ 0,01% (w/v) | ≤ 0,01% (w/v) |
Chỉ định
r-HBvax được chỉ định để tạo miễn dịch chủ động phòng ngừa lây nhiễm virus viêm gan B.
r-HBvax không phòng ngừa được bệnh viêm gan do các tác nhân khác gây ra như virus viêm gan A, virus viêm gan C hoặc các virus khác đã biết có khả năng gây nhiễm tế bào gan.
Đặc biệt những nhóm đối tượng sau nên tiêm phòng vacxin càng sớm càng tốt
Nhóm người khoẻ mạnh có nguy cơ cao:
- Nhân viên y tế (bác sĩ, nha sĩ, phẫu thuật viên, y tá, hộ lý,…)
- Nhân viên bệnh viện thường xuyên tiếp xúc với máu
- Nhân viên phòng thí nghiệm
- Gia đình có người nhiễm virus viêm gan B, đặc biệt những trẻ sơ sinh có mẹ mang HBsAg, HBeAg
Nhóm bệnh nhân:
- Những bệnh nhân thường xuyên phải truyền máu và các chế phẩm từ máu có thể đã bị nhiễm virus viêm gan B
- Bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch
- Bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính và/hoặc đang điều trị tại các cơ sở thẩm phân máu
Các đối tượng nhóm khác:
- Nhân viên hành chính, bộ đội, tù nhân
- Những người đồng tính luyến ái, nghiện và tiêm chích ma túy
- Dân cư và những người đi du lịch vào những vùng có tỷ lệ mắc bệnh cao như Địa Trung Hải, Trung Âu, Nam Mỹ, châu Phi và các nước châu Á.
Chống chỉ định
Vacxin không được chỉ định trong những trường hợp sau:
- Những người mẫn cảm với bất kì thành phần nào của vacxin
- Người mắc các bệnh lý bẩm sinh
- Đối tượng đang có sốt cao, mệt mỏi hoặc phản ứng toàn thân với bất kì một bệnh lý nhiễm trùng đang tiến triển
- Những người mắc bệnh tim, bệnh thận (không thuộc nhóm chỉ định) hoặc bệnh gan
- Người mắc bệnh tiểu đường hoặc suy dinh dưỡng
- Người mắc bệnh ung thư máu hoặc các bệnh ác tính nói chung
- Người có bệnh quá mẫn.
Tác dụng phụ
Những tác dụng phụ thường hay gặp nhất là đau, sưng, ban đỏ tại vị trí tiêm. Những phản ứng này thường nhẹ và thường tự khỏi sau 2 ngày tiêm.
Một số người sau tiêm có thể gặp các phản ứng như sốt, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt. Tuy nhiên những phản ứng toàn thân này ít gặp và nguyên nhân có phải do vacxin gây ra hay không thì chưa được xác định.
Thận trọng
Giống như tất cả các loại sinh phẩm khác, trung tâm tiêm chủng cần chuẩn bị sẵn epinephrine để sử dụng cấp cứu trong những trường hợp có sốc phản vệ xảy ra.
Lưu ý
Thời gian ủ bệnh của viêm gan B kéo dài, nhiều trường hợp đã nhiễm virus viêm gan B nhưng chưa có biểu hiện lâm sàng nên chưa biết bản thân mang bệnh. Những trường hợp này tiêm vacxin sẽ không có hiệu quả bảo vệ.
Nhân viên y tế cần đảm bảo không tiêm vacxin vào trong da hoặc vùng mông vì đường tiêm này sẽ không mang lại hiệu quả đáp ứng miễn dịch tối ưu.
Không được tiêm vacxin vào tĩnh mạch.
Cần lắc kỹ vacxin trước khi dùng và không được sử dụng vacxin đã bị đông băng.
Vacxin cần được vận chuyển và bảo quản trong ở nhiệt độ từ 2°C đến 8°C, để xa tầm tay trẻ em.
Ở những bệnh nhân thẩm tích máu và những bệnh nhân có hệ miễn dịch không cân bằng, sau khi tiêm các liều vacxin cơ bản thông thường, hiệu quả miễn dịch có thể chưa đạt đủ để bảo vệ cơ thể. Vì thế, những đối tượng này có thể phải tiêm thêm những mũi bổ sung.
Phụ nữ có thai và cho con bú
Chưa có nghiên cứu cụ thể nào về tác dụng của kháng nguyên đối với sự phát triển của thai nhi, nhưng nói chung, phụ nữ có thai được khuyến cáo là không nên tiêm vacxin này.
Tuy nhiên, trường hợp phụ nữ có thai có nguy cơ cao bị nhiễm virus viêm gan B thì có thể tiêm vacxin.
Về việc tiêm vacxin cho phụ nữ đang cho con bú, chưa có dữ liệu nghiên cứu cụ thể nên nhóm đối tượng này không chỉ định tiêm vacxin r-HBvax.
Liều dùng
Người lớn và trẻ em 10 tuổi trở lên: liều 20 μg/1 ml trong 1 liều tiêm.
Trẻ em từ 10 tuổi trở xuống: liều 10 μg/0,5 ml trong 1 liều tiêm.
Đường tiêm
r-HBvax được chỉ định tiêm bắp.
Với người lớn, vacxin nên tiêm vào vùng cơ delta. Còn với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vacxin nên được tiêm vào vùng đùi ngoài thì tốt hơn vì cơ delta của trẻ còn nhỏ.
Trường hợp ngoại lệ, vacxin có thể tiêm đường trong da cho những người có bệnh ưa chảy máu.
Lịch tiêm
Một lịch tiêm cơ bản gồm 3 liều tiêm bắp:
| Thứ tự | Thời điểm |
| Mũi tiêm thứ nhất | lần đầu tiên đến tiêm |
| Mũi tiêm thứ hai | 1 tháng sau mũi tiêm đầu |
| Mũi tiêm thứ ba | 6 tháng sau mũi tiêm đầu |
| Mũi tiêm nhắc lại | 5 năm sau mũi tiêm đầu |
Tương tác với các vacxin khác
r-HBvax có thể tiêm cùng globulin miễn dịch kháng virus viêm gan B, nhưng nên tiêm ở 2 vị trí khác nhau.
Những trường hợp được chỉ định tiêm globulin miễn dịch và vacxin viêm gan B là:
- Người có nguy cơ bị nhiễm máu có chứa virus viêm gan B (kim tiêm, dao,…)
- Trẻ sơ sinh có mẹ mang HBsAg, HBeAg dương tính, tốt nhất nên tiêm trong vòng 24 giờ sau sinh.
r-HBvax có thể tiêm cùng các loại vacxin khác như bạch hầu – ho gà – uốn ván, bại liệt, BCG. Việc tiêm cùng không làm ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch của những loại vacxin này. Nhân viên y tế cần tiêm ở những vị trí khác nhau và sử dụng bơm kim tiêm khác nhau.
Hy vọng, bài viết trên đã cung cấp đầy đủ những thông tin quan trọng giúp bạn hiểu rõ hơn về vacxin r-HBvax.
