Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ mắc cao ở Việt Nam nói chung và khu vực châu Á nói riêng. Thị trường hiện nay có khá nhiều loại vacxin phòng ngừa virus viêm gan B, trong đó có Gene-HBvax – loại vacxin phòng ngừa viêm gan B do Việt Nam sản xuất. Loại vacxin này chỉ định dùng cho đối tượng nào? Sử dụng vacxin có nhiều tác dụng phụ không? Người dùng cần lưu ý, thận trọng những gì? Mời bạn đọc cùng Vaccine Info tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này
Mục lục bài viết
Gene-HBvax là gì?
Gene-HBvax – vacxin viêm gan B tái tổ hợp là loại vacxin virus tiểu đơn vị tái tổ hợp bất hoạt không gây nhiễm, HBsAg tinh khiết từ tế bào nấm men đã được mã hoá bằng công nghệ tái tổ hợp ADN. Sản phẩm được sản xuất bằng cách nuôi cấy tế bào nấm men được điều chế bằng công nghệ di truyền có mang gen mã hoá sinh tổng hợp HBsAg. Sau đó, sản phẩm được tinh chế và bất hoạt bằng kỹ thuật hoá lý: siêu ly tâm, sắc ký cột và xử lý với formaldehyde.
Vacxin Gene-HBvax được điều chế dưới dạng dung dịch, có màu hơi trắng đục.
Quy cách đóng gói:
- Hộp gồm 10 lọ vacxin 1ml.
- Hộp gồm 10 lọ vacxin 0,5ml.
Hạn dùng của vacxin là 36 tháng kể từ ngày sản xuất trong điều kiện bảo quản ở 2°C đến 8°C, bạn có thể xem kĩ hơn ở trên bao bì.
Gene-HBvax được sản xuất và phân phối bởi công ty TNHH MTV Vắcxin và Sinh phẩm Số 1, địa chỉ: số 1, Yersin, Hà Nội, Việt Nam.
Thành phần
1ml vacxin chứa:
- Kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B tinh khiết: 20μg.
- Hydroxide nhôm (tính theo nhôm) ≤ 600μg.
- Thimerosal ≤ 0,012% (w/v).
0,5ml vacxin chứa:
- Kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B tinh khiết: 10μg.
- Hydroxide nhôm (tính theo nhôm) ≤ 300μg.
- Thimerosal ≤ 0,012% (w/v).
Chỉ định
Gene-HBvax được chỉ định để gây miễn dịch chủ động, phòng ngừa bệnh viêm gan virus B cho mọi đối tượng. Loại vacxin này không phòng được các bệnh viêm gan do các tác nhân khác gây ra như virus viêm gan A, virus viêm gan C hoặc các virus đã biết khác có khả năng gây nhiễm tế bào gan.
Đặc biệt, những nhóm đối tượng sau nên tiêm vacxin phòng ngừa càng sớm càng tốt.
Nhóm người khoẻ mạnh có nguy cơ cao, bao gồm:
- Nhân viên y tế làm lâm sàng thường xuyên tiếp xúc với người bệnh như bác sĩ, nha sĩ, phẫu thuật viên, y tá, hộ lý,…
- Nhân viên y tế thường xuyên phải tiếp xúc với máu.
- Gia đình có người nhiễm virus viêm gan B, đặc biệt là những trẻ có mẹ mang HBsAg và HBeAg.
- Nhân viên làm phòng thí nghiệm.
Nhóm bệnh nhân, bao gồm:
- Bệnh nhân thường xuyên phải truyền máu hoặc các sản phẩm của máu có thể đã nhiễm virus viêm gan B.
- Bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch.
- Bệnh nhân phải chạy thận nhân tạo.
Các nhóm khác có nguy cơ bao gồm:
- Nhân viên làm hành chính, bộ đội, tù nhân.
- Những người đồng tính luyến ái, nghiện và tiêm chích ma túy.
- Dân cư và những người đi du lịch vào những vùng có tỷ lệ mắc bệnh cao như Địa Trung Hải, Trung Âu, Nam Mỹ, châu Phi và các nước châu Á.
Chống chỉ định
Không sử dụng vacxin Gene-HBvax trong những trường hợp sau:
- Những người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vacxin.
- Người mắc các bệnh lý bẩm sinh.
- Người mắc bệnh tim, bệnh thận hoặc bệnh gan.
- Người mắc bệnh tiểu đường, suy dinh dưỡng.
- Người mắc bệnh quá mẫn.
- Người mắc bệnh ung thư máu và các bệnh ác tính nói chung.
- Người mệt mỏi, sốt cao hoặc phản ứng toàn thân với bất kỳ một bệnh nhiễm trùng đang tiến triển
Tác dụng phụ
Phản ứng thường gặp nhất là sưng, đau hay xuất hiện ban đỏ tại vị trí tiêm. Những phản ứng này thường nhẹ và tự khỏi trong vòng 2 ngày sau tiêm.
Một số phản ứng ít gặp hơn là sốt, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi. Tuy nhiên, nguyên nhân để nói là có liên quan đến vacxin hay không vẫn chưa được xác định.
Thận trọng
Người tiêm vacxin Gene-HBvax có thể gặp tình trạng sốc phản vệ, vì thế các cơ sở tiêm chủng cần chuẩn bị sẵn epinephrine để sử dụng cấp cứu trong trường hợp có sốc phản vệ xảy ra.
Tương tự như các loại vacxin khác, những đối tượng đang có sốt cao cấp tính cần được hoãn lịch tiêm.
Lưu ý
Thời kỳ ủ bệnh của viêm gan B là dài, nên có thể có trường hợp đã có nhiễm trùng viêm gan B vào thời điểm tiêm chủng mà chưa có biểu hiện lâm sàng. Trong trường hợp này, vacxin không có tác dụng bảo vệ.
Nhân viên y tế lưu ý không tiêm vacxin vào vùng mông hoặc trong da vì đường tiêm này không tạo được miễn dịch tối ưu nhất.
Không được tiêm vacxin vào tĩnh mạch.
Ở những bệnh nhân thẩm tách máu và đối tượng có miễn dịch không cân bằng, một hàm lượng kháng thể đủ để bảo vệ cơ thể không có được sau khi tiêm các liều thông thường. Vì thế, có thể phải tiêm thêm các liều bổ sung ở những đối tượng này.
Thai kỳ và cho con bú
Tác dụng của vacxin Gene-HBvax đối với sự phát triển của thai nhi chưa được nghiên cứu, vì thế nhóm đối tượng phụ nữ có thai được khuyến cáo là không nên tiêm. Tuy nhiên, những phụ nữ có thai mà có nguy cơ cao nhiễm virus viêm gan B vẫn có thể tiêm được vacxin này.
Liều tiêm
Trẻ em từ 10 tuổi trở xuống sử dụng liều 10μg/1ml.
Trẻ em trên 10 tuổi và người lớn sử dụng liều 20μg/1ml.
Đường tiêm
Gene-HBvax được chỉ định tiêm bắp, không được tiêm đường tĩnh mạch hay trong da. Người lớn thì tiêm vacxin vào cơ delta, còn trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên tiêm vacxin vào vùng đùi ngoài vì cơ delta của trẻ còn nhỏ. Ngoại lệ, bệnh nhân giảm tiểu cầu hay có rối loạn chức năng đông máu có thể tiêm vacxin theo đường dưới da để tránh biến chứng chảy máu tại vị trí tiêm.
Lịch tiêm
Lịch tiêm cơ bản gồm 3 liều tiêm bắp áp dụng theo 1 trong 2 lịch tiêm như sau:
Lịch tiêm 1:
- Mũi tiêm thứ nhất là lần đến tiêm đầu tiên. Đối tượng trẻ sơ sinh tốt nhất nên tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.
- Mũi tiêm thứ 2 được tiêm vào 1 tháng sau mũi tiêm đầu.
- Mũi tiêm thứ 3 được tiêm vào 2 tháng sau mũi tiêm đầu.
- Mũi tiêm nhắc lại được tiêm vào 1 năm sau mũi tiêm đầu.
Hoặc lịch tiêm 2:
- Mũi tiêm thứ nhất là lần đến tiêm đầu tiên. Trẻ sơ sinh tốt nhất nên tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.
- Mũi tiêm thứ 2 vào 1 tháng sau mũi tiêm đầu.
- Mũi tiêm thứ 3 vào 6 tháng sau mũi tiêm đầu.
- Mũi tiêm nhắc lại vào 5 năm sau mũi tiêm đầu.
Tương tác với các vacxin khác
Gene-HBvax có thể tiêm cùng globulin miễn dịch kháng virus viêm gan B, nhưng nên tiêm ở 2 vị trí khác nhau để đạt được hiệu quả miễn dịch tốt nhất.
Trường hợp cần tiêm Gene-HBvax cùng với globulin miễn dịch kháng virus viêm gan B là:
- Người có nguy cơ bị nhiễm máu có virus viêm gan B (tiếp xúc với dao, kim tiêm của người bị viêm gan B,…)
- Trẻ sơ sinh có mẹ dương tính virus viêm gan B, tốt nhất trẻ nên tiêm trong vòng 24 giờ sau sinh.
Trẻ sơ sinh có mẹ nhiễm virus viêm gan B nên tiêm phòng trong 24 giờ sau sinh.
Gene-HBvax có thể tiêm cùng các loại vacxin khác (như vacxin bạch hầu – ho gà – uốn ván, vacxin bại liệt, BCG) mà không làm ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch của những loại vacxin đó. Tuy nhiên, nhân viên y tế phải sử dụng bơm kim tiêm khác nhau và tiêm vào những vị trí khác nhau.
Ngoài ra, nếu bạn muốn tiêm đồng thời vacxin Gene-HBvax với loại vacxin nào khác thì nên báo với bác sĩ khám sàng lọc trước tiêm để được tư vấn phù hợp.
Tiêm phòng vacxin là phương pháp bảo vệ bạn khỏi bệnh viêm gan B một cách hiệu quả. Tiêm phòng Gene-HBvax góp phần giúp giảm thiểu tỷ lệ mắc viêm gan B trong cộng đồng. Hy vọng, bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về loại vacxin này.
